Radheef, ދިވެހިބަހުގެ ރަދީފު، މިލަގެ މާނަ

radheef.info

އެލަންގަލަން

ނ ކުޑަކުދިންކުޅޭ ކުޅިވަރެއްގެނަން. މިކުޅިވަރު ކުޅެދޭވެރިޔަކަށް އިންނަ މީހަކަށް ކިޔަނީ "މުނި" މިހެންނެވެ. ދެން އެއްކުއްޖަކު އިލޮށްޓެއް ހިފައިގެން މުނީގެ ކުރިމަތީގައި ހުންނާނީއެވެ. އެ އިލޮށްޓަށް ކިޔަނީ "ކަނޑި" އެވެ. އެހެންކުދިން ކައިރީގައި ވަށްކޮށްލައިގެން ތިބޭނީއެވެ. ދެން މުނި ކިޔައިދޭނީ ބަންޖެކެވެ. މިއޮންނާނީ ދެބަޔަކަށެވެ. ކުރީބަޔަކީ "އެލަންގަލަން މިލަންގަލަން ސުދުންޏާ ފާހަގަލަން އަބުސީލަން ނުމަސްލަނޑާ ހިކާކުރުބުޅި ވަލަށްފިލަން ދާންދޭ" މިހެންކީމާ އިލޮށި ހިފައިގެން ހުންނަ ކުއްޖާނޫން ހުރިހާ ކުދިން ފިލަންދާނީއެވެ. ދެންކިޔާނީ "އަލީލާން ބަލީލާން ހަތް ދެގޮބޮޅި ފަތީލާން ފަތިގެންގޮސް މޫދުލާން އަރިޔަށްދޫ ގަހުރަތްމާ އަދިނުފޮޅޭ ކުދިރަތްމާ މާލެމަތިންގޮވާލިހާ ރަތްދަނޑި ރަތްކަކާކޯ އަލިވިލޭތަ ރޭވިލޭތަ ހާލެއްތާ ކުކުޅެކޭ؟" ތަކާކޮށީ އެންމެން ކަތިލާ މަރަން ދާންދޭ ފަހުންމިއަންނަ ދެސުވާލަށް ފިލަންދިޔަ ދެކުދިން ޖަވާބުދޭންވާނެއެވެ ދެންއެއިލޮށީން ނުޖެހި މުނިކައިރިއަށް އާދެވުނު ކުއްޖަކު މޮޅުވީއެވެ މިކުއްޖާ އައިސް މުނިގައިގައި އަތްލާފައި "މުންޏޯތް" މިހެން ގޮވާން ވާނެއެވެ އިލޮށި ޖެހިއްޖެނަމަ ކަތިލެވުނީއެވެ

ރާތީބުލަވަބައި

ނ ބަބުރުނެއްޓީގެ ލަވަބައިތަކުގެ ތެރެއިން ލަވަބައެއް މިލަވަބައިގައި ފުމޭނީ ބޮޑުނަވުގެ ނުވަތަ ކުޑަނަވުގެ ރާތީބުލަވައެވެ

ކަރަމަނަ

ނ ލަކުޑީގެ ބާވަތެއް މިލަކުޑީގެ ކުލައަކީ ރަތްކުލައެވެ

ނައްކާރަލަވަބައި

ނ ނެއްޓީގެ ލަވަބައިތަކުގެ ތެރޭގައި ޖަހާ ލަވަބައެއް މިލަބައި ޖަހަނީ ބެރުގައި ބެރުދަނޑިއާއި އެއްތެއު ގަނޑަކުންނެވެ

ނަސްރުގެ އާޔަތް

ނ "ނަޞްރު" މިލަފުޒު އަންނަބައެއް އާޔަތް ނަޞްރު ދެއްވުން އެދި ބައެއްމީހުން މިއާޔަތްތައް ކިޔަވައި އުޅެއެވެ

ނ (1) ބޮލުގެ ހަމުގައި ތަތްލައިފައި ހުންނަ މިލަ (2) ބޯބާލާއިރު އޮމާންނުވެ ހުންނަ އިސްތަށިކޮޅު

ރަމަންކެހުން

މ ބޯބާލާފައި ކުރަފަތުން މިލަ ކަހާ އޮމާން ކުރުން

ރަތްދަތިލަނޑާ

ނ )މ ( ލަނޑާގެބާވަތެއް: މިލަނޑާގެ ހުޅުނބުތައް ހުންނަނީ ބޯކޮށް ފިތްފިތަށެވެ މިއީ ރަތްކުލައިގެ ލަނޑައެކެވެ

ބުންހިއްޕިލަވަބައި

ނ ނެއްޓިޔަށް އަނބުރާލާ ލަވަބައި މިލަވަބައި ޖަހާނީ ދަނޑިގަނޑުގެ ބަދަލުގައި އަތުންނެވެ

ނ (1) ތެދަށްހެދޭ ބިޔަވާގަހެއް. (2) ކަނދުގަހުގެލަކުޑި. މިއީ އާރުނުލާ ލުއިލަކުޑިއެކެވެ. މިލަކުޑީގައި ފެނު ބާރުގަދަ ވާނެއެވެ. މީގެ ދެވައްތަރެއް ހުރެއެވެ. (3) ކަނދުފަތި ފަހާށާއި އެހެނިހެން ބޭނުމަށްޓަކައި އޭގެ ކޮޅު ނަރުވިލިކޮށް ބޯކޮށް ހަދައިފައި ހުންނަފިލާ. މިގިނައިން ހަދަނީ ކަނދުގަހުގެ ލަކުޑިންނެވެ. (4) އޮޑިދޯނިފަހަރު އެހެލައި ބަލާއިރު ފަށަން ދޮށަށްލައްވާ ލަކުޑިބުރި. (5) ފެނަށްތިރިކުރާ މަތިންދާބޯޓުގެ ދެފަރާތު ފިޔަފަތުގެ ދަށުގައި ފެނުބާރުހިފާން ހުންނަ ބަރާ. (6) ރާޅާ އެޅުމަށާއި މޫދުގެ ކުޅިވަރުތައް ކުޅުމަށް ގެންގުޅޭ ފެނުބާރު ހިފާގޮތަށް ހުންނަ އެއްޗިހި

ކަނޑުލަނޑާ

ނ )އ ( ކަޅުނޫކުލައެއް ބުރިކަށީގައިހުންނަ ބަނޑުދޮށް ހުދުލަނޑައެއް މިލަނޑާ ގިނައިން އުޅެނީ ފުއްޓަރުގެ ރާޅު ބިންދާ ތާނގައެވެ

ކުނިމިލަ

ނ (1) ހަމުގައި ހުންނަ މިލައާއި އެމިލައިގައި ތަތްލައިފައި ހުންނަ ހިރަފުސް (2) ގައިން ހިއްލާދަލާއި އެކުވެގެން ހަމުގައި ހުންނަ ހަޑިތަކެތި

ކުޑަކޮއްޅުން

ކއ ދެކަކޫޖަހައި ހިންދެމިލައިގެން ހުންނަހުރުން

ކުޑަކޮއްޅުންހުރުން

މ ދެކަކޫ ޖަހައި ހިންދެމިލައިގެން ހުރުން

މ ކެއުން ދިއުން އައުން ވަނުން މިލަފުޒުތަކަށް އެންމެ ހުތުރުކޮށް ބޭނުންކުރާގޮތް

އަރަބިލަވަ

ނ (1) ބެރުޖަހައިފައި ކިޔާން ބާޒާރީ ޢަރަބިބަހުން ހަދައިފައި ހުރި ލަވައެއް (2) މިލަވަޔަށް ހަމަކޮށް ޖަހާބެރު

އަރުވައިބާލާލަވަ

ނ ދަނޑިބެރުގައި ޖަހާ އާދައިގެ ލަވައެއް ނަމަވެސް މިލަވަޖަހަނީ ރަދުން އިންނަވައިގެން ބެރުޖަހާ ތަންތާނގައެވެ

އަބާރަނަ

ނ (1) އަންހެނުންގެ ކަރުގައި އަޅާމޮޅުގަހަނާ (2) ދަނޑިބެރުގައި ޖަހާ ލަވައެއް (3) ދަނޑިބެރުގެ ބޮޑެތި ލަވަތަކުގެ ތެރެއިން ލަވައެއް މިލަވަ ޖަހައިއުޅެނީ ޢީދުދުވަހާއި ހުކުރުދުވަހު ރަދުން އަބާކޮޅު ތުރުކުރައްވާން އުތުރުގެކޮޅަށް ވެދެވަޑައިގަތުމުންނެވެ ބަންގި ބެރުޖަހަމުންގޮސް މުދިން ބޭކަލުން ފީކުމުއްޞަލާތި ގޮވައިފައި ގަނޑުވަރަށްދުރުވެ ސުއްޖާދުހިފައިގެން ނުކުމެއްޖެނަމަ ފުމޭނީ އަބާރަނައެވެ ސުއްޖާދުނުލައި ނިކުމެއްޖެނަމަ ބަންގިބެރުހުއްޓާނީއެވެ ދެންމިލަވަޖަހާނީ ސަމާކުޅިހުއްޓާރޭރެއަށް ރަނަހަމައިދިކޮށިން ތިންދަނޑިޔާއި އެއްލާން ނިކުތީމައެވެ މިއިންކޮންމެތާކުވެސް މިލަވަފުމޭނީ ރަދުން ނުކުމެވަށައިގެންނަވަންޏާއެވެ