radheef.info
ރަދީފު


ދޮން
ނ (1) ކުލައެއްގެނަން )މަޑުރީނދޫކުލަ( (2) ބައެއްކަހަލަ މޭވާ ދޮންވީމާ ހުންނަ ކުލަ (3) މީހުންނަށް ނިސްބަތް ކުރާއިރު ކަޅުގެ އިދިކޮޅު (4) މީހުންގެ މޫނުގައިދޭ ބޮސް (5) ބައެއް މޭވާ ހަރުވެގެންވާ ފައްކާ (6) މަޢުދަނީ ތަކެތި މާބޮޑަށް ވާހޫނު
ބުރުދާވަކަރު
ނ އުސްކޮށްހެދޭ ގަހެއްގެ ލަކުޑި. މިގަހުގެ ފަތުގެ ތަނޑިދިގުވާނެއެވެ ފަތް ހުންނަނީ ތުނޑުތުނޑުލައިފައެވެ މިއީ ހުދުކުލައިގެ މަލެއްއަޅާ ގޮފިބަލިގަހެކެވެ މިގަހުގެ އާރު ހުންނަނީ ދޮންމުށިކުލައެއްގައެވެ އާރުގައި މާޒާން ކުރެހުންހުރެއެވެ އާރުގެ ބޭރުއޮޅުފަށްހުންނަނީ ދޮންހުދުކުލައެއްގައެވެ ލަކުޑިގަނޑު މަށައިލުމުން މީރުވަހެއް ދުވާނެއެވެ
ބުރެކިފާނަ
ނ ކަނޑުހާލުގެ ބާވަތެއް. މިއަށް ދޮންބުރެކި ފާނަވެސް ކިޔައިއުޅެއެވެ. މަހުގެ ކުލައަކީ ނާރިނގު ކުލައެވެ. މަހުގެ ބޮލާއި ދެއަރިމަތީގައި ފަނޑުނޫކުލައިގެ ތިކިތަކެއްހުރެއެވެ. ނިގޫފަތުގެ ކޮޅު ހުދު ކުލައިގައި ހުރުމާއެކު ނިގޫފަތް ހުންނަނީ ހަނދުފަޅި ބުރަށް ކަފިކޮންނެވެ
ބުޅިތުނބި
ނ ގޮނޑުދޮށު ދޫނީގެ ބާވަތެއް މިއީ އޮޅުކޮށްގެން ގޯތިތެރޭގައި ގެންގުޅޭ އުމުރު ދިގު ދޫންޏެކެވެ މީގެ ދެތިން ވައްތަރެއް އުޅެއެވެ މިދޫނީގެ ތުން ހުންނަނީ ދިގުކޮށް ގުދުކޮށްނެވެ ފައިދިގުވާނެއެވެ ފަތްތަކުގައި ދޮން ކުލައަކާއި ގަދަ މުށިކުލައަކުން ދެފަތް ކިރުޅިވެފައި ހުރެއެވެ ބަނޑުދަށް ފަރާތް ހުންނަނީ ހުދުކުލައެއްގައެވެ މިއީ ބައެއް ދުވަސްވަރަށް ގިނަގިނައިން ގޮވާލަގޮވާލާ އިންނަ ދޫންޏެކެވެ އެގޮތަށް ގޮވަން ފެށީމާ ވިއްސާރަ މޫސުން ކައިރިވަނީކަމަށް ލަފާކޮށް "ފެނަށްގޮވަނީއޭ" ދިވެހިން ކިޔައިއުޅެއެވެ
ބޭ
ނ (1) ދުވަސްވެ މުސްކުޅިވެފައިވާ ފިރިހެނާ. (2) ބޭބެ ކިޔާ މީހުންނަށް ކިޔައި އުޅޭގޮތެއް. މިސާލު: ދޮންބޭ ކުޑަބޭ ކަތީބުބޭ
ބޭސް އުށް
ނ މާމުއި ކުޅަނދުރުގެ ހަތައިން ނަގައިގެން ހަދާ އުށެއް މިހުންނަނީ މަޑުދޮން ކުލައެއްގައި އެތިއެތިގަނޑަށެވެ މިއީ ދިވެހިބޭހަށާއި ފާލީސްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އެއްޗެކެވެ
ބޮނޑިބަތްބޮލި
ނ ބޮލީގެ ބާވަތެއް. މިއީ ދޮޅު އިންޗިއެއްހާ ބޮޑުމިނުގެ ތޮށިގަނޑު ވަރަށް ބޯކޮށް ހުންނަ ބޮއްޔެކެވެ މިބޮލީގެ ބުރިކަށިމަތި ހުންނަނީ ދޮންކުލައިގެ ތިކިތަކަކުން މާތަކެއް ޖަހައިފައި ހުންނަ ކަހަލަ ގޮތަކަށެވެ މިތިކިތައް ހުންނަގޮތުން ވައްތަރުވާނީ ކުދިބަތު ބޮނޑިބަތް ތައްޓަށް އަޅައިފައި ހުންނައިރު ފެންނަ ގޮތާއެވެ
ބޮކަމަޑި
ނ )އ ( ކާޅުދޮންކެޔޮ
ބޮސް
ނ (1) މާތްކޮށް ހިތުމުގެ ގޮތުން އެއްޗެއްގައި ނިތްޖައްސާ ޖެއްސުން. ނުވަތަ އެއްޗެއްގައި އަތްލައިފައި ނިތުގައި އަތް ޖައްސާ ޖެއްސުން. (2) ހުރުމަތްތެރިކަމުގެ ލޯބިން އެއްޗެއްގައި މޫނު ޖައްސައިފައި ދެތުންފަތުން ދަމާލާ ދަމާލުން (3) ދޮންދޭދިނުން
ބޮސްދިނުން
މ (1) މާތްކޮށް ހިތުމުގެ ގޮތުން އެއްޗެއްގައި ނިއްޖެއްސުން ނުވަތަ އެއްޗެއްގައި އަތްލައިފައި ނިތުގައި އަތްޖެއްސުން (2) ހުރުމަތްތެރިކަމުގެ ލޯބިން އެއްޗެއްގައި މޫނު ޖައްސައިފައި ދެތުން ފަތުން ދަމާލުން (3) ދޮންދިނުން
ބޮޑުކިބާދާރީ
އިހުގައި ބޯވަޅު އެޅި ލިބާސްލައި އުޅުނު އޮފުގަދަ ފޮއްޗެއް. މިއީ ފަށުތްވާއި ސުތުލިން ވިޔެފައި ހުންނަ ރޮނގުދެމި ފޮއްޗެކެވެ. ރޮނގުބައި ހުންނާނީ ފުޅާކޮށެވެ. ރޮނގުބައި އެކުލެވިފައި ހުންނަނީ ދޮން ކުލަޔާއި ފެހިކުލަޔާއި ނޫކުލައިންނެވެ. ޢާއްމުކޮށް ހުންނަނީ މީގެ ފެހި ފޮއްޗާއި ރަތް ފޮއްޗެވެ
ބޮޑުފަނި
ނ އަނބުގަހާ ބަނބުކެޔޮގަހުގެ ފީވާތަންތާ އުފެދޭ ފަންޏެއް މިއީ ގާހުއްޔަށް ބަދަލުވާ ފަންޏެވެ މިއީ ގަދަ ރީނދޫ ކުލަޔަކަށްދާ ފަންޏެކެވެ ބޮޑުމިން ކާޅުދޮންކެޔޮ ވަރުވާނެއެވެ
ބޮޑުފިނިހައްގަސް
ނ ރާނބާގަސް ފާޑަށްހެދޭ ފަތުގައި ދޮންރޮނގު ހުންނަ ގަހެއް ބޮޑުފިނިހައް މާލެ ގެނެވުނީ މިކަހަލަ ގަހެއްގައިކަމަށް ބުނެއެވެ
ބޮޑުފުޅަ
ނ (1) ކާޅުދޮންކެޔޮ (2) މަޖާޒު: މާބޮޑަށް ކަންނެތް މީހުން
ބޮޑުދުންދޭ ޒިޔާރަތް
ނ ބޮޑުދުމާދާއިރު ދުޢާވެރިކަން ކިއަވަން މަޑުކުރާ ފަންސަވީސް ޒިޔާރަތް، އެއީ (1) އަބުލް ބަރަކާތުލް ބަރުބަރީ ޒިޔާރަތް (2) ސައްޔިދު ރަސްގެފާނުގެ ޒިޔާރަތް (3) އައްސައްޔިދު ސާމީ އަލްމުރުތަޟާ ޒިޔާރަތް (4) އައްސުލްޠާނުލްޣާޒީ މުޙައްމަދު ޝަމްސުއްދީނު ޒިޔާރަތް (5) އިސްކަންދަރު މަހާރަދުންގެ ޒިޔާރަތް (6) ޙަސަން ޢިއްޒުއްދީނު ރަދުންގެ ޒިޔާރަތް (7) މުޙުޔިއްދީނު ރަދުންގެ ޒިޔާރަތް (8) މުޙައްމަދު ޢިމާދުއްދީނު ދިޔަމިގިލީ ރަދުންގެ ޒިޔާރަތް (9) އިބުރާހިމު ރަސްގެފާނުގެ ޒިޔާރަތް (10) ދަންނަ މުޙައްމަދު ރަސްގެފާނުގެ ޒިޔާރަތް (11) ދަރުމަވަންތަ ރަސްގެފާނުގެ މިސްކިތް (12) ޙަބުޝީގެފާނުގެ މަޤާމް (13) ފަޤީހުމޫސާގެ ޒިޔާރަތް (14) ފަތާލީސީދީގެ ޒިޔާރަތް (15) ބޮޑުރަސްގެފާނު ޒިޔާރަތް (16) ޙާޖީ އެދުރުކަލޭފާނުގެ ޒިޔާރަތް (17) އިބުރާހީމު ރަސްގެފާނު (އަލްހިލާލީ) ގެ ޒިޔާރަތް (18) ފަޤީހުސުލައިމާނުގެ ޒިޔާރަތް (19) މާފަންނު އާމިސްކިތްތެރޭ ޒިޔާރަތް (20) ޤާޟީ ޢީސަލްޔަމަނީގެ ޒިޔާރަތް (21) ޢަލީ ރަސްގެފާނުގެ ޒިޔާރަތް (22) ޢުމަރުމާފަތް ކަލޭފާނުގެ ޒިޔާރަތް (23) ދޮނަކުޅީޝައިޚުކަލޭފާނުގެ ޒިޔާރަތް (24) ދޮންބުޅާފާށަނޢގެ ޒިޔާރަތް (25) ދެބޭރަނިންގެ ޒިޔާރަތް
ބޯކަށިކެޔޮ
ނ ކަށިކޭލުގެ ބާވަތެއް މިއީ ދޮންވީމާ ވަކުގެ ފުލާއެކު ރަތްވާ އަނގަކަހާ ކަށިކޭލެކެވެ
ކަށަވަކި
ނ ދޮންމޫސައެއް ކަހަލަ ދަނބުކުލައިގެ އޮށެއް މި ގަހުގެ ފަތް ހުންނަނީ މިދިލިފަތުގެ ބުރަށް ތަންކޮޅެއް ބޯކޮށް ކުދިކޮށެވެ މި ގިނައިން ހެދެނީ ރަށްރަށުގެ ވަލުތެރޭގައެވެ
ކަށިނުވިދޭ ދޮންލުނބޮއެއްހެން
)މިސާލުބަހެއް( ކަށިނުޖެހޭ ދޮންލުނބޮއެއްހެން
ކަށިގޮނު
ނ ގޮނުމަހުގެ ބާވަތެއް. މިމަހުގެ ސިފަ ގޮނާ ވައްތަރުނަމަވެސް މިމަހުގެ ބަނޑުދަށުން ފުޅާވެފައި ބޮލުގެ މަތީގައި ދެދަޅުފަޅައިފައި ހުރެއެވެ މަހުގެ ބުރަކަށި މަތީގައި ވަރަށް ވަރުގަދަ ހަރުކަށްޓެއް ހުންނާނެއެވެ ނިގޫފަތުގެ ކޮޅު ހުންނަނީ ވަށްކޮށެވެ މަހުގެ ކުލައަކީ ދޮންރީނދޫ ކުލައެވެ މުޅި މަހުގައި އެކިގޮތްގޮތަށް ނޫކުލައިގެ ރޮނގުތަކެއް ހުރެއެވެ
ކަނބިލި
ނ އެއްގަމު ދޫނީގެ ބާވަތެއް މިއީ ވަލުތެރޭގައި އުޅޭ ދޫންޏެކެވެ. މިދޫނީގެ ބަނޑުދަށާއި ކަރުދޮށާއި މޫނުމަތި ހުންނަނީ ހުދުކުލައިގައެވެ. ބުރިކަށިމަތި ހުންނަނީ ކަޅުއަޅި ކުލައެއްގައެވެ. ތުނބާއި ފައިގައި ހުންނަނީ ދޮންފެހިކުލައެވެ. ވަކި ޢުމުރަކަށް ދިއުމުން ރަތްރީނދޫ ކުލައަކަށް ފައިގެ ކުލަ ބަދަލުވެއެވެ. ތުނބުގެ މަތީކޮޅުގައި ރަތްކުލައެއް ހުރެއެވެ. ކާ ވަގުތާއި ސިހުން ލިބޭ ވަގުތުގައި ބޮލާއި ފިނދުފަތް ނަގައި ތަޅުވައި ތިރިކޮށް ހަރަކާތް ކުރުމަކީ ކަނބިލީގެ ޚާއްޞަ ސިފައެކެވެ މީހެއްގެ ނުވަތަ އެއްޗެއްގެ ހިލަމެއްވުމުން އަވަހަށް ފިލައި ބޮނދައެވެ
ކަނބުރުއުނދުން
ނ ދަގަނޑު ތަޅާމީހާ ދަގަނޑު ދޮންކުރާން އަލިފާން އަންދާތަން