radheef.info
ރަދީފު


ލޮނު
ނ (1) ކަނޑުފެން. (2) ކަނޑުފެނުގައި ހުންނަ ފެނުގެ ބައި ހިނދިގެން ފުއްފުކަށްވެފައި ހުންނަ ބަޔަށް ކިޔާނަން. މިއީ ކާބޯ ތަކެތީގައި ލޮނުރަހަ ލެއްވުމަށާއި ކާއެއްޗެހި ގިނަދުވަހު ހުންނަ ގޮތަށް ރައްކާ ކުރުމަށް އަޅާ އެއްޗެކެވެ
ރޫސިހާބަތް
ނ ކާށިކިރު އަޅައިގެން ލޮނުލައިގެން ކައްކާބަތް
ބަނޑުރާޅަށްދެމުން
މ ނަގާރާޅުގެ ބަނޑުދަށަށް ބިންދާލި ރާޅުގެ ލޮނުގަނޑު ދަމައިގަތުން
ބަޑިއެޅުން
މ (1) މަހުގެ ނަގޫފަތުން ލޮނުގަނޑުގައި ޖެހުން. (2) މަސްފެން މައްޗަށް އެރުމުގައި ނުވަތަ އަޑިއަށް ދިއުމުގައި އަޑު އިވޭގޮތް ހެދުން (3) ބަޑިއަކަށް ލައިފައި ތަވީދެއް އެޅުން
ބަޖިޔާ
ނ ތިނެސްކަން ހުންނަ ލޮނު ހެދިކާ އެއްޗެއް މިހަދަނީ ގޮދަން ފުށުން ރޮށިދަމައި ކުޑަކޮށް އަލިފާނުގެ ހޫނުން ހިއްކާލައި ރޮށިހަތަރު ބަޔަށްބައިކޮށް މިއިން ކޮންމެ ބަޔަކުން ތިންކަނަށް ވާގޮތަށް ގޮށްޓެއް ތައްޔާރުކޮށް އެގޮށްޓަށް ގިލެތުގައި ރޯފިލުވައިފައި ހުރިމަހުން މަސްއަޅައި ބަންދުކުރުމަށް ފަހު ތެލުލައިގެންނެވެ މިފިހެފައިވެސް ހުރެއެވެ
ބިހި
ނ (1) ގައިގެހަމުން އުފުލޭ ކުދިކުދި ތަންތަންކޮޅު މީގެ އެތައްވައްތަރެއް ހުރެއެވެ. މިސާލު: ދާބިހި ފެންބިހި ހަރުބިހި އުން. (2) ރޯގާގެ ގޮތުގައި ފެތުރޭ )ގައިގެހަމުންނަގާ( ބަލިބަލި. މިސާލު: ހިމަބިހި ފާނަބަސަންދު ކަށިވިދުރި (3) މޫނުގައި ޖަހާ އޮށާޅަ (4) ގަސްގަހުގެ ފަތުގެ ދަށުގައި ހުންނަ އެތިއެތިކޮޅު (5) ބައެއްތަކެތި ފެނުކެއްކީމާ ނުވަތަ ހޫނުކުރީމާ އުފުލޭ ކުދިކުދި ތަންކޮޅުކޮޅު (6) ޒިންކާއި އެލްމެނިޔަމް ފަދަ ތަކެއްޗަށް ލޮނުގެ އަސަރުކުރުމުން އުފުލިފައި ހުންނަ ހަރު ތަންކޮޅުކޮޅު
ބިއްސާވެލި
ނ އެތެރޭގައި ލޮނުގަނޑު އޮންނަގޮތަށް ވަށައިގެން އަޅާ ތުނޑި
ބޮޑުހިތި
ނ (1) އިހުގައި ރަސްކަމުގެ ފަރާތުން ރަސްމީގޮތުން ފާހަގަ ކުރާ ދެދުވަހާއި އެދެދުވަހުގެ ރެއަށް ކިޔާ އުޅުނު ނަމެއް. ރަމަޟާންމަހުގެ ބާވީސް ވަނަ ދުވަހަކީ ހެންވޭރު ބޮޑުހިތި ދުވަހެވެ. އެދުވަހުގެ ރެއަކީ ހެންވޭރު ބޮޑުހިތި ވިލޭރެއެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ސައުވީސް ވަނަ ދުވަހަކީ މާފަންނު ބޮޑު ހިތި ދުވަހެއެވެ. އެދުވަހުގެރެއަކީ މާފަންނު ބޮޑުހިތި ވިލޭރެއެވެ. ހެންވޭރު ބޮޑުހިތި ވިލޭރޭ ރަދުން ރަސްމީ ޢިއްޒަތުގައި ހިއްޗަށް ވަޑައިގަންނަވާނީ ލޮނުޒިޔާރަތްކޮޅުގައި ހުންނަ ޙަބުޝީގެފާނުގެ މަޤާމުފުޅަށް ޒިޔާރަތްކުރައްވައި ފާތިޙާ ވިދާޅުވާށެވެ. މާފަންނު ބޮޑުހިތިވިލޭރޭ ރަދުން ޢިއްޒަތުގައި ވަޑައިގަންނަވަނީ ޢަލިރަސްގެފާނުގެ ޒިޔާރަތަށް ފާތިޙާ ވިދާޅުވާށެވެ. (2) މާލެއަތޮޅުގެ ފަޅުރަށެއް (3) އާދައިގެ ހިތިގަސް
ބޮޑުގުންބާކުރުން
މ ބޮޑުގޮހޮރު ސާފުކުރުމަށްޓަކައި ފުރަގަސް ފަރާތު ދޮރުން އެތެރެހަށްޓަށް ލޮނު ނުވަތަ ސައިބޯނިފެން ފަދަ އެއްޗެއް ފޮނުވުން
ބޯކިބާ
ނ ފުށަށް ކާށިކިރު ނުވަތަ ހުނިއަޅައިގެން ފޮނިކޮށް ނުވަތަ ލޮނުކޮށް ފިހާ ހެދިކާއެއްޗެއް މިފިހަނީ ކޮންމެވެސް ކަންވާރަކަށް އަޅައިގެންނެވެ
ކަށްކޮނި
ނ ލޮނުމެހި މިއީ ބިންމަތީގައި ހަރުކޮނެގެން އުޅޭ ބާވަތެއްގެ މެއްސެކެވެ
ކަނޑު
ނ (1) ފުންކަމުން އަޑި ނޭނގޭ ލޮނުގަނޑު ނުވަތަ ފެންގަނޑު. (2) ބޭރުކަނޑުން އެތެރެވަރިއަށް ވަންނާން އޮންނަ ކަނޑުއޮޅި. (3) ބައެއް ކުޅިވަރުގައި ޖަހާފޯލި ކަމުދިޔުމުގެ މިންވަރު ބަލާން އަޅާރޮނގު
ކަނޑުފެން
ނ ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު
ކަނޑުލޮނދި
ނ ކަނޑުލޮނު
ކައްކޮނި
ނ )ޅ ( ލޮނުމެހި
ކަލިޔާ
ނ (1) ގިތެޔޮ އަޅައިގެން ކައްކާބަތެއް މި ފޮނިކޮށް ވެސް ލޮނުކޮށް ވެސް ކައްކައެވެ ޢާންމުގޮތެއްގައި މިއީ ރަށްމާލޫދުގައި ހުންނަ އެއްޗެކެވެ (2) ބަށްޓާއި ކޭލުގައި އެއްގަމު ޖަނަވާރުގެ މޭބިސްކުރަނޑި އަޅައިގެން ކައްކާ ހިކިރިހައެއް
ކަލިޔާބިރިންޖީ
ނ ބާވަތެއްގެ ބަތެއް. މިއީ ފިޔާ ފެނާއި ފޮނިތޮށި ކާފޫރުތޮޅި ފެނާއި ލޮނުލައިގެން ގިތެލާއި ކާށިތެލާއި މީރުކޮށްފައި އޭގެތެރެއަށް ހަނޑޫއަޅައި ރަނގަޅަށް ފެން ހިނދި ހަނޑޫގަނޑު ހަނާވީމާ ކާށިކިރާއި ދިރިޔާ އިނގުރާ އަދި ކުރިން ފެނުއެޅި ތަކެތީގެ ބާކީ ހުރި ފެނާއިއެކު އެތަކެތި އަޅައިގެން ކައްކާ ބަތެކެވެ
ކާޖާ
ނ ގޮދަންފުށުގައި ހަދާ ހެދިކާ އެއްޗެއް. މިހުންނަނީ ގޮދަންފުށްގަނޑު މޮޑެ ރޮށްޓެއްހެން ދަމައި ތުތިމަސްގޮތަށް ކަފައި ތެލުލައިފައެވެ. މިފޮނިކޮންނާއި ލޮނުކޮށް ހަދައެވެ
ކުއްލާބުތެލި
ނ އިހުގައި ރޯދަމަހު ކޮންމެ ދުވަހަކު އިރު އޮއްސޭއިރަށް ގަނޑުވަރުތެރޭ ކުއްލާބުގެއަށް ފޮނުވާ ކަލިޔާ ބިރިންޖީތެލި. މިތެލީގައި ވިހިނާޅި ހަނޑުލުގެ ބަތާއި އެޔާވާނެ ގުޅަމަހާއި ހަކުރާއި ލޮނުލުނބޯ ހުންނާނެއެވެ. މިއީ އަތޮޅު އަތޮޅު ދެއްވައިފައި ތިއްބަވާ ބޭކަލުންނާއި ބޮޑެތި ފަޅު ރަށްރަށް ދެއްވައިފައި ތިއްބަވާ ބޭކަލުން ފޮނުވަންޖެހޭ ކެއުމެކެވެ. މިފޮނުވާނީ އެކިދުވަހު އެކި ބޭކަލުންނެވެ. މިއީ ގަނޑުވަރުތެރޭގައި އުޅޭ މީހުންނަށް ދޭ ކެއުމެކެވެ މިކެއުން ގެންދާއިރު ލިބުނު އެންމެ ބޮޑު ކުރުނބާ އިހަލެއް ގެންދާނެއެވެ މިކުރުނބާއިހާ ދަނޑި މާރުލައިގެން ގެންދަނިކޮށް ފަގީރުކުދިން މިއިހާ ކަނޑައިލައިގެން ބަހައިލުމީ ހުއްދަކަމަކަށްވާތީ ވަރަށް މަދު އިހަލެއްނޫނީ ގަނޑުވަރުތެރެޔަށް ގެންދެވޭ ކަމަކަށް ނުވެއެވެ
އިރުވައިކަންޒޫރި
ނ އިރުވައި ބަޑިހެލީމާ ކިޔަވާ ކަންޒޫރި މިކިޔަވަނީ ބަޑިހެލުމަށްފަހު އަންނަ ފުރަތަމަ ހުކުރު ދުވަހު މެދު ޒިޔާރަތް ދޮށުގައި ދެންއަންނަ ހޯމަދުވަހު ލޮނުޒިޔާރަތް ދޮށުގައި ބޮޑުކިޔެވެނީންނެވެ މިކިޔަވާ މީހުންނަށް ކެއުން އޮވެއެވެ
އޮއި
ނ (1) ކަނޑާއި މޫދު ފަދަ ތަންތާގެ ލޮނުގަނޑު ނުވަތަ ފެންގަނޑު ކޮންމެވެސް އެއްކޮޅަކަށް ދެމޭދެމުން (2) މިދެމޭ ބާރު އާހުގައި ހިނގާ މިފަދަ ބާރަކަށްވެސް މިހެން ކިޔައެވެ